Η χρήση γερανών σε μεγάλα οικοδομικά έργα της αρχαιότητος τεκμηριώνεται από ιστορικές μαρτυρίες, απεικονίσεις και υλικά ευρήματα ή τεχνικές λεπτομέρειες διαφόρων λίθων. Κύρια συστατικά ενός γερανού ήσαν ο ιστός, το πολύσπαστον ανυψώσεως και το βαρούλκο. Ο ιστός αποτελείτο συνήθως από δύο γιγάντια ξύλα σε σχηματισμό Λ. Την όρθωση και σταθεροποίηση του ιστού εξασφάλιζαν διάφοροι επίτονοι τανυόμενοι με ιδιαίτερα πολύσπαστα. Τα πολύσπαστα περιελάμβαναν ξύλινες τροχαλίες, εγκατεστημένες, συνήθως ανά δύο, μέσα σε ισχυρές ξύλινες θήκες. Τα σχοινιά, πλεκτά ή απλώς στρεπτά, ήσαν από φυσικές ίνες. Το βαρούλκο, αποτελούμενο από τον κύλινδρο ή άξονα και το σύστημα περιστροφής, ήταν απαραίτητο κυρίως για το χειρισμό του πολυσπάστου ανυψώσεως. Ήταν επίσης χρήσιμο και για την ανέγερση ή την καταβίβαση του ίδιου του ιστού κατά την εγκατάσταση του γερανού ή μετά την περάτωση της εργασίας του.
Λόγω της ανυπαρξίας τρόπου μειώσεως των εξ αιτίας τριβών απωλειών μηχανικού έργου, η απόκτηση της αναγκαίας ανυψωτικής δυνάμεως εβασίζετο κυρίως στο μεγάλο μήκος του μοχλοβραχίονος της δυνάμεως περιστροφής του βαρούλκου και όχι σε πολλαπλασιασμό του αριθμού των τροχαλιών. Η παρεχόμενη από κάθε εργάτη δύναμη ήταν σε όλες τις εποχές ~ 18 - 20 χλγ. Συνεπώς η παραγομένη από ένα γερανό δύναμη ήταν ~ 800 - 1000 χλγ. ανά εργάτη και η ταχύτης ανυψώσεως ήταν της τάξεως των 40 εκ. ανά λεπτό. Για την ανύψωση, επομένως, των επιστυλίων του Παρθενώνος σε ύψος 12 μ., έπρεπε να εργάζονται στο βαρούλκο 10 έως 16 εργάτες επί μισή περίπου ώρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου